Hoe houden tieners een stralend en gezond gebit?

• Poets twee keer per dag met een fluoride tandpasta om plak te verwijderen. Tandplak is de belangrijkste oorzaak van tandbederf en tandvleesaandoeningen.
• Flos elke dag om de tandplak tussen je tanden en kiezen en onder de tandvleesgrens te verwijderen. Als plak niet dagelijks wordt verwijderd, kan het verharden tot tandsteen: een lelijke, harde afzetting met een gelige kleur.
• Beperk etenswaren met suiker of zetmeel, vooral kleverige snacks.
• Breng regelmatig een bezoek aan de tandarts voor controle en een professionele schoonmaakbeurt.

Een goede mondhygiëne zorgt er niet alleen voor dat je gebit een leven lang meegaat, maar ook dat je je beter voelt. Verder levert het je een frisse adem en een aantrekkelijke glimlach op.

In de tienerjaren doen zich vaak gebitsproblemen voor. Als je goed geïnformeerd bent over bepaalde aspecten van mondhygiëne, is het gemakkelijker de juiste beslissingen te nemen.

• Orthodontie: als tanden en kiezen scheef of te dicht op elkaar staan en als de boven- en onderkaak niet goed op elkaar aansluiten, is een beugel vaak noodzakelijk. Tanden en kiezen die niet goed aansluiten, zijn moeilijker schoon te houden, lopen een grotere kans al vroeg verloren te gaan en leiden tot extra belasting van de kauwspieren. Via orthodontisch onderzoek kan worden bepaald of je een beugel nodig hebt en welke behandeling het meest geschikt is. Als je een beugel draagt, moet je extra aandacht besteden aan het schoonhouden van je gebit.
• Mondbeschermers: als je aan sport doet, is een mondbeschermer vaak onontbeerlijk om je gebit te beschermen. Een mondbeschermer bedekt meestal het bovengebit en biedt bescherming tegen tandbreuk, tanden door je lip en andere beschadigingen in de mond. Als je op je onderkaak een beugel of een ander vast element draagt (bijvoorbeeld een brug), zal de tandarts misschien ook voor je ondergebit een mondbeschermer aanraden.
• Voeding: je eetgewoonten spelen een belangrijke rol bij de gezondheid van je tanden en kiezen. Suiker en zetmeel in snacks en frisdranken dragen bij aan de vorming van tandplak, dat het tandglazuur aantast. Beperk het aantal snacks en frisdranken tot een minimum. Telkens als je iets eet of drinkt dat suiker of zetmeel bevat, krijgt je gebit gedurende minstens 20 minuten een zuuraanval te verduren. Een uitgebalanceerde voeding op basis van de "voedingswijzer" levert een grote bijdrage aan een gezond gebit. Als je zin hebt in een snack, kies dan bij voorkeur voor voedzame producten zoals kaas, rauwe groenten, naturel yoghurt of fruit.
• Roken: als je nog niet rookt, begin er dan ook niet aan. Naast een heleboel andere gezondheidsproblemen veroorzaakt roken ook aanslag op tanden en tandvlees, verkleuring van het aanwezige tandsteen en slechte adem. Op langere termijn leidt het roken van sigaretten of sigaren of het pruimen van tabak tot een groter risico op mondkanker en tandvleesaandoeningen. Als je toch tabaksproducten gebruikt, geef dit dan door aan je tandarts en je huisarts. Laat het hen ook meteen weten als je problemen hebt met je mond.
• Piercings in de mond: deze kunnen leiden tot complicaties zoals infecties, oncontroleerbare bloedingen en zenuwbeschadiging. Verder loop je de kans dat je je verslikt in losgeraakte knopjes, staafjes of ringetjes of dat de metalen sieraden je tanden of tandvlees beschadigen. Als je overweegt een mondpiercing te nemen, vraag dan voordat je een piercing laat zetten advies aan je tandarts wat de veiligste aanpak is.
• Eetstoornissen: zowel boulimia (eetbuien gevolgd door overgeven) als anorexia (overmatige angst voor overgewicht, vaak gepaard gaand met overgeven) zijn ernstige ziektes die ook invloed hebben op het uiterlijk van het gebit, doordat het tandglazuur wordt aangetast. Een tandarts kan het tandglazuur misschien wel herstellen, maar niet de eigenlijke eetstoornis: een mogelijk levensbedreigende ziekte, die alleen genezen kan worden door aandacht te besteden aan zowel lichamelijke als psychologische aspecten zoals zelfbeeld en zelfbeheersing. Als je een eetstoornis hebt of als je denkt dat dit misschien het geval is, neem dan contact op met je huisarts.

Grondige reiniging door een tandarts of mondhygiënist is vaak al voldoende voor het verwijderen van uitwendige verkleuringen die veroorzaakt zijn door voedsel en tabak. Tussen de bezoeken aan de tandarts door kun je een tandpasta met witmakers gebruiken om uitwendige verkleuringen tegen te gaan. Soms is een professionele behandeling noodzakelijk voor het verwijderen van hardnekkige uitwendige verkleuringen die al jarenlang aanwezig zijn.

Inwendige verkleuringen kunnen worden behandeld door te bleken of door een schildje of een kroon aan te brengen. Al deze methoden zijn veilig en effectief, maar de tandarts zal aangeven welke behandeling het meest geschikt is, afhankelijk van de staat van het gebit en het gewenste resultaat.